De eerste dag op het kinderdagverblijf: wat kun je verwachten?

De eerste dag op het kinderdagverblijf is een grote stap. Niet alleen voor je kind, maar ook voor jou als ouder. Het betekent loslaten, overdragen en vertrouwen. Hoe deze overgang wordt begeleid, bepaalt in hoge mate hoe veilig en vertrouwd de kinderopvang zal aanvoelen voor je kind.

Dit artikel is gebaseerd op pedagogische inzichten vanuit Emmi Pikler waarbij, rust, respect, autonomie en relatie centraal staan – juist tijdens overgangsmomenten zoals wennen, aankomen en ophalen.

Wennen gaat niet over tijd – maar over relatie

Een wenperiode is geen vast format van ‘twee keer kort en dan een hele dag’. Wennen is een proces van afstemmen: op het tempo van het kind, op de ouder-kindrelatie en op de verbinding met de pedagogisch medewerker.

Het beste voor je kind is dat het de kans krijgt om stap voor stap vertrouwen op te bouwen in de nieuwe omgeving. Dat gebeurt niet door ‘afleiden en achterlaten’, maar door nabij zijn, observeren en reageren met zachtheid.

Let op signalen zoals:
– Hoe zoekt je kind nabijheid bij jou?
– Hoe reageert het op contact met nieuwe volwassenen?
– Wanneer voelt het zich vrij om de omgeving te verkennen?
– Hoe reageert het op afscheid en weerzien?

Aankomen: hoe begin je samen de dag?

Het moment van binnenkomen bepaalt vaak de toon voor de rest van de dag. Een rustige start is belangrijk. Het helpt als je kind wordt ontvangen door een vaste medewerker en er tijd en ruimte is om het afscheid bewust te beleven.

Het beste voor je kind is dat het niet gedwongen wordt om meteen te spelen of vrolijk te zijn. Soms wil het eerst even kijken, bij jou blijven, of lichamelijk contact zoeken. Door daar ruimte voor te geven, voelt je kind zich serieus genomen en veilig om op eigen tempo de dag te beginnen.

Ophalen: het weerzien is óók pedagogiek

Het moment waarop ouder en kind elkaar weer zien, is net zo belangrijk als het afscheid. Het beste voor je kind is dat het weerzien niet gehaast of afgeleid plaatsvindt, maar met tijd en aandacht. Geef je kind de ruimte om zelf naar je toe te komen, laat het even wennen aan de overgang van opvang naar thuis, en stel geen onmiddellijke vragen als: ‘Heb je het leuk gehad?’

Sommige kinderen tonen bij het ophalen juist hun vermoeidheid of weerstand. Dat is normaal. Het zegt niets verkeerds over de dag – het zegt iets over de intensiteit van het beleven.

Tips voor ouders

– Bouw vertrouwen stap voor stap op: blijf tijdens de wenmomenten wat langer en observeer hoe het gaat
– Deel wie je kind is: vertel over rituelen, gewoontes, gevoeligheden
– Wees eerlijk over je eigen gevoel: je kind voelt jouw spanning of rust
– Kies een vast afscheidsmoment: niet stiekem wegglippen, maar duidelijk en liefdevol afronden

Samen dragen = veilig hechten

Een veilige hechting met een pedagogisch medewerker ontstaat niet op dag één. Het vraagt om herhaling, voorspelbaarheid en echte aandacht. Door zorgvuldig te kijken naar overgangssituaties – en deze niet te haasten of bagatelliseren – krijgt je kind wat het nodig heeft: de ruimte om zichzelf te blijven, ook in iets nieuws.